Το σώμα, που στέκεται όρθιο

Συντάκτης: 

Γιώργος Σταματόπουλος, efsyn

 

Μπορεί η ύπαρξη να είναι προσφορά της φύσης, η υγεία, όμως, είναι ανθρώπινη κατάκτηση. Απαιτεί αγάπη και σεβασμό προς το σώμα αλλά και το πνεύμα του, καλή διατροφή, καθαρό περιβάλλον, αμοιβαιότητα στις καθημερινές σχέσεις και άλλα, όπως: συνεχή, ήπια άθληση, πειθαρχημένη γνώση του πίειν και του τρώγειν, ανοιχτότητα στο φως της κάθε μέρας, ευθυμία και ανταποδοτικότητα στις ερωτικές σχέσεις, ακατάπαυστη επικοινωνία με τα παιδιά και τους πρεσβύτερους, παραίτηση (ριζοσπαστική) από κάθε τι περιττό και λοιπά πολλά.

Χρειάζεται κυρίως η καθημερινή συνομιλία με τον οργανισμό, με το βιολογικό σύμπαν του, με τις αταξίες του, με τα μηνύματά του, τις προειδοποιήσεις του. Η καλή και ουσιαστική επαφή με το σώμα δίνει κουράγιο και στο πνεύμα.
Μια τέτοια υγιής επαφή καθορίζει και το γούστο, τις προτιμήσεις, το στιλ του καθενός, ακόμη και εκείνων που επιρρέπουν στα πάθη και ξεπερνάνε το μέτρον (χωρίς βεβαίως, να φτάνουν στην ύβριν, στην ολική δηλαδή παραίτηση από τη φροντίδα του σώματος).
Θα πει κανείς καλά όλα αυτά, αλλά φαντάζουν σαν ιδανικά, μια και οι κοινωνικές συνθήκες δεν επιτρέπουν μια τέτοια υγιή καθημερινότητα, αφού οικονομικά δεν μπορούμε καν να αγοράσουμε λίγο ψωμί και λίγο γάλα για τα παιδιά.
Ακόμη, όμως, και σε συνθήκες ακραίας ένδειας ή σε καταστάσεις βαριάς κατάθλιψης, η υγεία οφείλει να παραμένει το ζητούμενο· έτσι και ξεχαστεί ή παραμεριστεί παύει και η μαγεία του αγώνα της ζωής, του γενικότερου αγώνα.
Είναι εντυπωσιακό ότι οι μεγαλύτεροι «απαισιόδοξοι» μεταξύ των φιλοσόφων ύμνησαν με μοναδική τρυφερότητα και αγωνία την υγεία, την αρχαία ελληνική θεότητα, κόρη (ή σύζυγο) του Ασκληπιού, το αρχαιότερο κέντρο λατρείας της οποίας (για να ’βλογήσουμε και τα γένια μας), Ασκληπιείο, δηλαδή, ήταν στην Τιτάνη της αρχαίας Σικυώνας.
Είχε αδελφές την Ιασώ (ιάομαι-γιατρεύομαι), την Ακεσώ (ακέομαι-θεραπεύομαι) και την Πανάκεια (άκεα-φάρμακα). Και με τι ωραία επίθετα στολίζεται στον ορφικό (της) ύμνο: ιμερόεσσα, ερατή, πολυθάλμιος, παμβασίλεια, μάκαιρα, φιλόλβιος, μήτηρ απάντων...
Εναν αξεπέραστο, ολιστικό θα λέγαμε, ορισμό για την υγεία και τη σημασία της έδωσε ο Ρωμαίος σατιρικός ποιητής, περί τον πρώτο μ.Χ. αιώνα, Ιουβενάλης: Νους υγιής εν σώματι υγιεί (mens sana in corpore sano). Ορισμός-κόσμημα στην Ιστορία.
Οι νέοι βέβαια, που αγνοούν από την ορμητική φύση τους τις ασθένειες και τον φόβο του θανάτου, έχουν τη δική τους στάση, επιδιδόμενοι (καλώς) σε κάθε είδους υπέρβαση του μέτρου. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν γνωρίζουν τη σπουδαιότητα της υγείας διότι τους καθοδηγεί το σώμα τους, σκληρά και τρυφερά ταυτόχρονα.
Η υγεία είναι καθαρά πολιτική έννοια, όπως και οικονομική αλλά -κυρίως- πνευματική. Λιτότητα, αυτάρκεια, αθλητισμός, ανάπαυλα, καρποί, χυμοί, εμπορεύματα, αποστάγματα, βρώσις, κατάποσις, περίπατοι, αλληλεγγύη, ομορφιά, καθαριότητα, αντίσταση στον καθημερινό καπιταλιστικό θάνατο, ευεξία, χορός· το σώμα που αντιστέκεται στη ταπείνωσή του, στον εκφυλισμό του, που επιμένει να στέκεται όρθιο, απέναντι στους νοσηρούς εγκεφάλους της εξουσίας, σε όσους το μιαίνουν και το βεβηλώνουν· όρθιο, στητό, χωρίς γονυκλισίες, χωρίς ντροπή για τη θαυμάσια ύπαρξή του.