Πέμπτη 19 Μαΐου 2016

Αμοιβαιότητα και άλλα στη φιλία

Μακάρι να είναι έτσι όπως τα λένε οι ειδήσεις και οι εκτιμήσεις των «ειδικών», ότι δηλαδή ήταν βατό το θέμα για τους μαθητές κατά την πρώτη ημέρα των πανελλαδικών εξετάσεων, το οποίο αφορούσε τη φιλία. Η πραγματικότητα άλλα λέει, αφού η ίδια είναι κενή από τις σχέσεις που δημιουργεί η φιλία. Πολλοί από εμάς δεν φαίνεται να έχουμε φιλικές σχέσεις με γειτόνους, συναδέλφους, συγγενείς.


Η φιλία στηρίζεται στην αμοιβαιότητα και μια πειθαρχία σ’ έναν υψηλό κώδικα αξιών, βασισμένο σε αρχές που διασώζουν την αξιοπρέπεια του ανθρώπου και υμνούν την παρουσία του πάνω σε τούτον τον πλανήτη, δοξάζοντας το σώμα του και το πνεύμα του.

Είναι οικειωμένοι οι μαθητές με τούτες τις έννοιες; Τις έχουν καταλάβει και συνειδητοποιήσει; Τις έχουν ενσωματώσει; Εχουν κατορθώσει να αναπτύξουν σχέσεις όντως φιλικές; Η εποχή, δυστυχώς, δεν επιτρέπει την ανάπτυξη τέτοιων σχέσεων εύκολα, αντιθέτως, θα μπορούσε να τονίσει κάποιος, είναι ανασχετική ως προς αυτό.

Δεν φταίνε βεβαίως τα παιδιά, αλλά η Παιδεία που δέχονται, η τεχνολογία που επιβοηθά την επαφή από μακριά, την ηλεκτρονική επικοινωνία από την οποία απουσιάζουν τα πρόσωπα, οι μορφασμοί, οι κινήσεις, ο ιδρώτας και λοιπά.

Δεν βιώνουμε την καλύτερη εποχή της αλληλεγγύης, η οποία θα εμβάθυνε τις διαπροσωπικές σχέσεις και θα αναδείκνυε αξίες που διέπουν τις κοινωνίες από την απαρχή τους (χωρίς αυτές δεν θα συναθροίζονταν ποτέ οι άνθρωποι και δεν θα συμβίωναν ειρηνικά).

Η ανιδιοτέλεια σήμερα μόνο με αυστηρά «μικροσκόπια» είναι ορατή· επικυριαρχεί η σκοπιμότητα και το συμφέρον σε πολλές σχέσεις που συνάπτονται στην κάθε μέρα.

Απουσιάζουν η καλή διάθεση, η εύνοια, η ανοιχτοσύνη νου και ψυχής και επικρατούν ο ωφελιμισμός, ο πορισμός ηδονής και κάποια μονομέρεια στα αισθήματα.

Είναι το γενικότερο κλίμα μέσα στο οποίο ωρίμασαν τούτα τα παιδιά· στα κρίσιμα χρόνια της εφηβείας τους βίωσαν μια έντονη οικονομική ασφυξία μέσω των γονιών τους και παιδαγωγήθηκαν σ’ ένα αμυδρό μελαγχολικό οικογενειακό πνεύμα (ενίοτε πυκνό και σκοτεινό).

Μακάρι να βγήκαν αλώβητα από τούτη τη μεγάλη δοκιμασία που «κατασκεύασαν» η οικονομική και πολιτική ζωή του τόπου, ερήμην αυτών βεβαίως, όπως και ερήμην του μεγαλύτερου κομματιού της ελληνικής κοινωνίας (και της παγκόσμιας εννοείται).

Μακάρι να κατάφεραν να ξεφύγουν από τη «μαγεία» της τηλεεπαφής, από την ευκολία της πρόσβασης σε εκατομμύρια άχρηστες και ανόητες ειδήσεις-πληροφορίες. Και μακάρι να μην έχουν εθιστεί σε αυτού του είδους την επικοινωνία και να προτιμάνε τη ζωντανή παρουσία το ένα του άλλου.

Ισχύει βέβαια ακόμη ότι φίλος τον φίλον εν κινδύνοις γιγνώσκει. Να και μια συνετή συμβουλή του Ισοκράτη, δηλωτική της βαθύτητας της έννοιας: Βραδέως μεν φίλος γίγνου, γενόμενος δε, πειρώ διαμένειν (μη βιάζεσαι να γίνεις φίλος, αλλά αφού γίνεις, προσπάθησε να παραμείνεις).

Σπουδαίο θέμα, είναι αλήθεια, προκαλεί όμως σήμερα πικρόχολα υπομειδιάματα και γεννά λυπημένες σκέψεις. Να ελπίζουμε πάντα ότι τελικά ο άνθρωπος θα νικήσει και η φιλία θα παραμένει όσο οι κοινωνίες κρατάνε τη συνοχή τους, την τραυματισμένη έστω.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου