Πέμπτη 31 Μαρτίου 2016

Ωδή στην προκατάληψη και στον φανατισμό

[ Δέσποινα Σπανούδη / ARti news/ 30.03.16 ]

Δεν θέλω να το πάρει κανείς σαν υπεράσπιση του δημοσιογράφου της Αυγής Θ. Καρτερού, ένα άρθρο του οποίου, αποτελεί αφορμή για αυτή την παρέμβαση. Πρόκειται για ένα οξύ και ειρωνικό άρθρο για την πολύκροτη δήλωση Μάρδα, ένα άρθρο με τίτλο «επενδυτές και ξεβράκωτοι» που από μόνος  του θα αρκούσε για να καταλάβεις ότι ειρωνεύεται. Και όμως: προς μεγάλη μου έκπληξη υπήρξαν εκατοντάδες  φίλοι  των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που το εξέλαβαν ως σοβαρό και το κατήγγειλαν σε υψηλούς τόνους. Άνθρωποι που σχεδόν όλοι, εγγράφουν τον εαυτό τους στην αριστερά (ότι και αν σημαίνει αυτή η ταλαιπωρημένη λέξη στις μέρες και στον αιώνα μας). Υπάρχουν και άλλα πολύ πιο σοβαρά παραδείγματα λάθος ανάγνωσης.  Ένα πρόσφατο δείγμα  ήταν η ευκολία με την οποία ολίσθησαν αρκετοί σε αντι-προσφυγική ρητορεία ερμηνεύοντας την στήριξη στους πρόσφυγες ως στήριξη στην πολιτική της κυβέρνησης και την ευρωενωσιακή συνομωσία κατά της χώρας.

Δεν θέλω να πω κάτι νέο, αλλά κάτι πικρόχολο.
Παρατηρώ και βιώνω εδώ και χρόνια, ιδιαίτερα από την έναρξη της κρίσης και μετά, πόσο εύκολο είναι να γίνεις λαϊκός ήρωας ή στόχος. Πόσο απλό είναι να χειραγωγήσεις και να κατευθύνεις απλώς φωνάζοντας δυνατά αυτά που οι άλλοι θέλουν να ακούσουν, πλειοδοτώντας σε πάθος και σύμβολα, σε απλουστεύσεις και σχηματοποιήσεις, σε κραυγές και καταγγελίες. Στην πραγματικότητα ο ΣΥΡΙΖΑ ήρθε στην εξουσία, αξιοποιώντας όχι μόνο τις κινηματικές του περγαμηνές (πενιχρές ούτως ή άλλως), αλλά την ικανότητα των κεντρικών στελεχών του να προσεταιρίζονται τα κινήματα αντίστασης και διαμαρτυρίας, αναπαράγοντας τα συνθήματά τους και υπερασπίζοντάς τα σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο, πετυχαίνοντας εν τέλει να εμφανίζεται ως ο κύριος εκπρόσωπος των λαϊκών πόθων. Σε τέτοιους καιρούς, το ίδιο θα μπορούσε να κάνει και το ΚΚΕ αν η εξουσία ήταν μέσα στα σχέδιά του, μιας και δεν υπολείπεται καθόλου σε μακιαβελικούς χειρισμούς.
Κανένα παράδοξο. Μέσα σε κάθε εξεγερτική διάθεση ελλοχεύουν φανατισμοί, λαϊκισμοί, αλληλοεξόντωση, τύφλωση, αυτοϋπονόμευση. Αλλά παράλληλα υπάρχει το μείζον, η αντίσταση την αδικία, η πάλη για ανατροπή και χειραφέτηση.  Που όχι σπάνια, εκπίπτει  ακριβώς λόγω της επικράτησης όσων μπορούν να εκμεταλλευτούν την «απλοϊκότητα» και το πάθος αυτών που εξεγείρονται.
Σήμερα όμως  δεν βρισκόμαστε σε φάση εξέγερσης ή ανατροπής. Είμαστε στην επόμενη και πολύ δύσκολη μέρα, από ένα προαναγγελθέν ναυάγιο. Ναυαγήσαμε ως κοινωνία και ως αριστερά είτε συμμετείχαμε είτε όχι στο τιμόνι της βάρκας. Είτε γιατί δεν είδαμε τα σημάδια, είτε γιατί τα είδαμε αλλά ελπίσαμε ότι κάτι μπορεί να αλλάξει από την ορμή των πραγμάτων, είτε γιατί τα είδαμε και τα καταγγείλαμε αλλά κανείς δεν μας έδωσε σημασία, είτε γιατί κλείσαμε διαπαντός τα μάτια και τα αυτιά μας για να βρεθούμε σε ένα ασφαλές σύμπαν που δεν υπάρχει. Σε κάθε περίπτωση είμαστε ναυαγοί. Και γι’ αυτό θα έπρεπε να έχουμε γίνει σοφότεροι.  Αλλά φαίνεται ότι ξανακάνουμε τα ίδια. Ακολουθούμε αρχηγούς και παράγοντες και συχνά τους ίδιους αρχηγούς και τους ίδιους παράγοντες. Μοιράζουμε ρομφαίες και καταδίκες, εύσημα ανδρείας και συγχωροχάρτια, χωρίς δεύτερη σκέψη, χωρίς γνώση και χωρίς κατανόηση. Δεν βγάζουμε συμπεράσματα. Συνεχίζουμε να είμαστε εύκολοι στις κριτικές και εύκολοι στις απόψεις. Και οι εύκολοι, εύκολα κοροϊδεύονται.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου