Πέμπτη 11 Αυγούστου 2016

Οι αλλαγές στα εργασιακά ιστορική πρόκληση για το εργατικό κίνημα. Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Του Λεωνίδα Βατικιώτη
 
Στην απόκρυψη της σκληρής πραγματικότητας στοχεύει η προσπάθεια της κυβέρνησης να δημιουργήσει ένα κλίμα εφησυχασμού, προπαγανδίζοντας ότι μετά την εκταμίευση της πρώτης δόσης ύψους 7,5 δισ. ευρώ (επί συνόλου 10,3 δις. ευρώ) τελειώνουν οι δοκιμασίες και μπροστά μας είναι μια περίοδος οικονομικής ανάπτυξης. Παραμύθια για μικρά παιδιά… 

Η ίδια η ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας με την οποία γνωστοποιήθηκε η εκταμίευση της πρώτης υποδόσης (που κατά το μεγαλύτερο μέρος, 5,7 δις. για την ακρίβεια, θα επιστραφεί στους πιστωτές καθώς θα αφορά αποπληρωμές δανείων και μόνο τα 1,8 δις. θα χρησιμοποιηθούν για αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του δημοσίου) αποσαφηνίζει πως τίποτε δεν τελείωσε:  «Τα 2,8 δισ. ευρώ της δεύτερης δόσης που απομένουν μετά την πρώτη εκταμίευση θα είναι διαθέσιμα στην Ελλάδα μετά την εκπλήρωση μιας ομάδας από ορόσημα» αναφέρει η ανακοίνωση ανοίγοντας έτσι και τη συζήτηση για την επόμενη αξιολόγηση, του φθινοπώρου. Η μόνη διαφορά σε σχέση με τις προηγούμενες αξιολογήσεις είναι πως η επόμενη θα είναι μονοθεματική. Ξεχάστε τα δαιδαλώδη πολυνομοσχέδια χάρη στα οποία άναψε το πράσινο φως για τα 7,5 δις. ευρώ. ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ για να πάρουν 2,8 δις. ευρώ, που κι αυτά κατά το μεγαλύτερο μέρος θα ξεπληρώσουν άλλα χρέη, τούτη τη φορά θα ανοίξουν ένα και μοναδικό θέμα: τα εργασιακά δικαιώματα της εργατικής τάξης στην Ελλάδα.
Το ίδιο το θέμα πείθει ότι αυτή τη φορά, πολύ περισσότερο από κάθε άλλη, δεν είναι οι «ξένοι» που επιτίθενται κι οι «Έλληνες» που αντιστέκονται. Αυτοί που πρώτοι απ’ όλους θα ωφεληθούν από την εκ βάθρων αναμόρφωση της εργασιακής νομοθεσίας – γιατί περί αυτού πρόκειται – είναι Έλληνες βιομήχανοι κι επιχειρηματίες που εκμεταλλεύονται κατά προτεραιότητα το εργατικό δυναμικό της χώρας και μαζί τους φυσικά κι οι πολυεθνικές που ηγούνται του παγκόσμιου αγώνα δρόμου για ακύρωση των εργατικών κατακτήσεων και μείωση των μισθών, στα όρια της πείνας. Επομένως η δήλωση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, ο οποίος παρακολούθησε τις εργασίες της συνέλευσης του ΣΕΒ, ότι οι Ευρωπαίοι θα στηρίξουν όποια συμφωνία υπογράψουν οι κοινωνικοί εταίροι στην Ελλάδα, μόνο εφησυχασμό δεν προκαλεί.
Η ατζέντα των θεμάτων που έχουν ήδη αρχίσει και συζητιούνται στο πλαίσιο των διερευνητικών επαφών που πραγματοποιεί η ομάδα εμπειρογνωμόνων από το εξωτερικό που έχει αναλάβει την ευθύνη (για να μη μείνει καμιά αμφιβολία για την μετατροπή της Ελλάδας σε μεταμοντέρνα αποικία χρέους) προϊδεάζει για ένα νόμο που θα σαρώσει όλες τις εργατικές κατακτήσεις της μεταπολιτευτικής περιόδου. Η ατζέντα συμπληρώνεται κι από τις δηλώσεις επιφανών εκπροσώπων της αστικής τάξης όπως ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Θ. Φέσσας, ο οποίος μόλις πρόσφατα αφού πρώτα έδειξε δημόσια την εμπιστοσύνη του στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, μέσω της αποκήρυξης των σεναρίων πρόωρης προσφυγής στις κάλπες, δεν έκρυψε το θαυμασμό του για την κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού (Δώρο Χριστουγέννων, Πάσχα και επίδομα αδείας) στο δημόσιο. Ειδικότερα, οι οπισθοδρομικές ανατροπές θα αφορούν τα εξής θέματα:
Πρώτο, κατάργηση 13ου και 14ου μισθού στον ιδιωτικό τομέα που μπορεί να συνοδεύεται από εφησυχαστικές διαβεβαιώσεις για την ενσωμάτωση των δύο αυτών μισθών στους άλλους 12, αλλά είναι βέβαιο, τουλάχιστον για την συντριπτική πλειονότητα των επιχειρήσεων ότι θα επιφέρει νέες μειώσεις στις ετήσιες αποδοχές των εργαζομένων.
Δεύτερο, κατάργηση όλων των επιδομάτων στους μισθούς (από-επιδοματοποίηση των μισθών, όπως το περιγράφουν) που θα δώσει τη χαριστική βολή στους μισθούς και τα ημερομίσθια. Ήδη κάθε χρόνο που περνάει καταγράφεται συρρίκνωση των μισθών. Με βάση στοιχεία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας το 2015 το 63,17% των μισθωτών λάβαινε λιγότερα από 1.000 ευρώ το μήνα, όταν ένα χρόνο πριν, το 2014, με λιγότερα από 1.000 ευρώ αμειβόταν το 61,56% των μισθωτών.
Τρίτο, διευκόλυνση των ομαδικών απολύσεων. Το αίτημα είναι παραγγελία των τραπεζιτών που διαπιστώνουν ότι παρά τις συνταξιοδοτήσεις και τα προγράμματα εθελούσιας εξόδου η μείωση του προσωπικού είναι πολύ αργή. Με βάση στοιχεία της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών  από το τέλος του 2008 μέχρι το τέλος του 2015 το προσωπικό των τραπεζών έχει μειωθεί μόνο κατά ένα τρίτο (από 67.798 σε 44.402 εργαζόμενους). Σε αυτή την περίοδο ωστόσο οι τράπεζες έχουν χρεοκοπήσει και σωθεί αλλεπάλληλες φορές – πάντα με χρήματα των φορολογουμένων. Η συρρίκνωση πάντως του τζίρου τους αποτελεί πρώτης τάξης ευκαιρία για την δραστική μείωση του προσωπικού.
Τέταρτο, συρρίκνωση έως και κατάργηση των συνδικαλιστικών ελευθεριών (συνδικαλιστικές άδειες, αργομισθίες, κ.α.) και εγγυήσεων όπως η προστασία των συνδικαλιστών από μεταθέσεις και απολύσεις οι οποίες είχαν ενσωματωθεί στον 1264/1982 από τη μια, και από την άλλη, νομοθετική κατοχύρωση της ασυδοσίας του κεφαλαίου να τιμωρεί τους απεργούς ακόμη και με ανταπεργίες (λοκ άουτ) όπως είχε κάνει ο Μάνεσης της Χαλυβουργίας. Στο ίδιο πλαίσιο παραμένει στο τραπέζι το αίτημα των επιχειρηματιών να αλλάξουν επί τα χείρω οι προϋποθέσεις προκήρυξης απεργίας. Για παράδειγμα, να απαιτείται η ψήφος της πλειοψηφίας των εργαζομένων, ούτε καν των μελών του σωματείου!
Πέμπτο, δικαίωμα στην εργοδοσία να υπεκφεύγει των συλλογικών συμβάσεων, μέσω συμφωνιών που υποτίθεται ότι θα υπογράφονται ελεύθερα με το προσωπικό και πάντα θα προβλέπουν μικρότερο μισθό. Στην ίδια κατεύθυνση μείωσης των μισθών και επιβολής μεγαλύτερης ευελιξίας θα λειτουργήσουν νέες μορφές εργασιακών σχέσεων, αντίγραφα των «μικρο-εργασιών» που έχουν θεσμοθετηθεί στη Γερμανία και των «συμβάσεων μηδενικών ωρών» που ανθούν στη Δυτική Ευρώπη. Δεν αποκλείεται μάλιστα η αναγνώρισή τους να γίνει με αντάλλαγμα την άμεση επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων.
ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ έχουν αποδεχθεί να συζητήσουν και να εφαρμόσουν τα παραπάνω μέτρα. Στο Μνημόνιο Τσίπρα υπάρχει σαφής αναφορά: «μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας επανεξέτασης, οι αρχές θα ευθυγραμμίσουν τα πλαίσια για τις ομαδικές απολύσεις, τη συλλογική δράση και τις συλλογικές διαπραγματεύσεις», αναφέρεται στο νόμο 4336/2015. Επομένως, οι καταγγελίες του Τσίπρα από το βήμα της ετήσιας συνέλευσης του ΣΕΒ στα νεοφιλελεύθερα μοντέλα εργασιακών σχέσεων αποτελεί υποκρισία και κοροϊδία, εφ’ όσον τα έχει ήδη αποδεχθεί!
Η πρόκληση που αντιμετωπίζει το εργατικό κίνημα είναι ιστορικών διαστάσεων – ανάλογης της τομής που θα επιχειρηθεί. Μπροστά σε αυτή την πρόκληση κάθε οργανωμένη δύναμη του εργατικού κινήματος – κι εδώ δεν συμπεριλαμβάνεται η συνδικαλιστική γραφειοκρατία – θα κριθεί όχι από τις μεγαλοστομίες αλλά από τη συμβολή της στην ανάπτυξη ενωτικών, μαζικών και αποτελεσματικών αγώνων ενάντια στα σχέδια κυβέρνησης, Τρόικας και κεφαλαίου.
Το άρθρο δημοσιεύεται στο τεύχος 117 του θεωρητικού περιοδικού Ουτοπία

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου