Τάκης Σινόπουλος: Η ποίηση είναι πριν απ’ όλα μια γλώσσα

Οι πρώτες λέξεις μέσα στο ποίημα κραυγάζανε απειθάρχητες λες και βρίσκονταν σε διαδήλωση.
Οι τελευταίες γονάτιζαν χαμένες στη σιωπή και την έκσταση… Γιατί είμαστε σε φόβο είπε ο Μαξ.

 

«Ο ποιητής είναι πολίτης της πολιτείας. Συνειδητοποιώντας το χρέος του αποφαίνεται συχνά πάνω σε θέματα κοινωνικής και πολιτικής σημασίας, λαμβάνει μέρος στα πράγματα της εποχής του. Και αντιλαμβάνεται ως ποιο σημείο η ποίησή του προσδιορίζεται απ’ το κοινωνικό πλαίσιο όπου ζει κι από τις διαμορφώσεις και συγκρούσεις στον πολιτικο-κοινωνικό χώρο.Η ποίηση είναι πριν απ’ όλα μια γλώσσα. Μια περήφανη, ανυπόταχτη, ιδιότροπη, δύστροπη κι ελεύθερη γλώσσα. Όντας μια γλώσσα “επαναστατική” αντιμάχεται προπαντός τη γλώσσα της πολιτικής, τη γλώσσα της γραφειοκρατίας, τη γλώσσα της εξουσίας και της καταπίεσης που συμπορεύεται με οποιαδήποτε εξουσία. Θα ’λεγα ακόμα πως ο ποιητής μυρίζεται, ξέρει τι σόι κοπρισμένο παράγωγο είναι η γλώσσα (και η γραφή) της εξουσίας, ποια τάξη την παράγει και γιατί την παράγει.

Γι’ αυτό, το πρόβλημα του ποιητή δεν είναι μονάχα να ξεφύγει από τις παγίδες της αλλοτρίωσης, αλλά ταυτόχρονα να περάσει από την περιοχή της κοινόχρηστης (άχρωμης, ουδέτερης) ποιητικής γλώσσας, στην “προσωπική” γλώσσα κι από κει και πέρα να περάσει στο μεγάλο χώρο της “κοινής” που είναι η ευρύτερη, η ανεκτίμητη κι ανεξάντλητη (αληθινό ορυχείο) γλώσσα του λαού, πράγμα που κατάφερε ο Κορνάρος π.χ. ή ο Σολωμός.

Κι αυτό σημαίνει απόσβεση του εγώ, προχώρεμα από την ατομική συνείδηση στη συλλογική συνείδηση, ταύτιση του ποιητή με τη γλώσσα, με το λαό, με την ελευθερία. Αυτή την ένταξη του ποιητή στη συλλογική συνείδηση, δεν θα ήθελα να βιαστούμε να την ονομάσουμε -με όρους σύγχρονους- “πολιτικοποίηση”, “στράτευση” κλπ, ας την πούμε καλύτερα “πράξη”, δηλ. κατάχτηση του εαυτού του και της ποίησης, επιβαλλόμενη σημαίνουσα παρουσία, επιβαλλόμενο“ παρόν” του ποιητή στον κοινωνικό χώρο, στο προσκλητήριο της εποχής του. Είναι ίσως το “παρόν” που γίνεται κάποτε συνεχές “παρόν”, διάρκεια, ίσως αιωνιότητα.»

 

Τάκης Σινόπουλος (1917-1981)
(«Απόψεις για τον ποιητή και την ποίηση» 22 Ιανουαρίου 1975)