Η Ευρώπη και ο ανθρωπισμός

Zoltan Gergely Kelemen/MTI via AP

Συντάκτης:  

Γιώργος Σταματόπουλος, efsyn

 

Από τη μια οι εικόνες φρίκης και εξαθλίωσης της ανθρώπινης ύπαρξης, που θυμίζουν (;) το φριχτό προσωπείο του καπιταλισμού της Ευρωπαϊκής Ενωσης· από την άλλη η ανιδιοτέλεια, η αλληλεγγύη και ο αλτρουισμός κομματιού της ελληνικής κοινωνίας. Μεταξύ τους τείχος θεόρατο.
Από τη μια ο ρεαλισμός, ο κυνισμός και ο εθνικισμός-ξενοφοβία που επιδεικνύουν τα πολιτισμένα-ανεπτυγμένα κράτη της Ευρώπης· από την άλλη ο ανθρωπισμός, η φροντίδα, η στοργή και η συμπαράσταση των φτωχών Ελλήνων.
Πελαγώνει ο νους και σφίγγεται η καρδιά από το πώς αντιμετωπίζει ο πολιτισμός τα θύματα του πολέμου, τους ξεριζωμένους, αυτούς που περπατούν στο άγνωστο αλλά που περίμεναν (;) μια δίκαιη συμπεριφορά από τα εν ειρήνη κράτη της αγλαής Δύσης, από τους απογόνους του Διαφωτισμού. Ποια αμοιβαία εμπιστοσύνη;
Ακάθεκτος φαίνεται να επελαύνει ο εκφασισμός της Ευρώπης με άφθονη βεβαίως επίφαση δημοκρατικότητας. Οι λαοί της, αδύναμοι και αμήχανοι, υφίστανται την απροκάλυπτη πλέον βία του κεφαλαίου χωρίς κάποια ισχυρή ικανότητα αντίδρασης.
Μπροστά στο κεφάλαιο όλοι υποκλίνονται - και ας καίγεται ο κόσμος· η «δημοκρατία» των ολίγων να ’ναι καλά, ο νόμος της αγοράς. Λόγω αυτού του νόμου βλέπουμε στις οθόνες τον εκφυλισμό του είδους άνθρωπος, την υποτίμηση της αξίας της ανθρώπινης ζωής, τον διασυρμό της αξιοπρέπειας και την επικράτηση του θανάτου.
Μόνο οι φασίστες κραύγαζαν, ως γνωστόν, «ζήτω ο θάνατος». Ιδού λοιπόν η Ευρώπη της υποκρισίας, της χυδαιότητας και του (εκ)φασισμού της. Να τη χαιρόμαστε, άπαντες: δεξιοί, αριστεροί, σοσιαλδημοκράτες, νεοϊστορικοί και λοιποί τζιτζιφιόγκοι (όλοι μας).
Εάν στην καθημερινότητα των Ευρωπαίων δεν επικρατούν οι αξίες του ανθρώπου αλλά ο μηχανισμός (ο αδίστακτος αυτός μηχανισμός) της αγοράς, τότε το παιχνίδι της ειρήνης και της ισότητας έχει χαθεί από τους λαούς και έχει κερδηθεί από τις εξουσίες.
Δεν έχει νόημα πια να νιώθει κανείς περήφανος που έχει ευρωπαϊκή κουλτούρα, ή που αγαπά τον (ουμανιστικό· τον ποιον;) πολιτισμό της. Δεν αρκούν πια τα ωραία πάρκα και η καθαριότητα, η οικολογική (σωπάστε, καλέ) συνείδηση, ο σεβασμός στην αρχιτεκτονική. Εδώ ο πληθυσμός της γης διασύρεται από την πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης, οι «δημοκρατικοί» θεσμοί και νοοτροπία μάς μαράνανε;
Από αλλού πρέπει να ξεκινήσει η απελευθέρωση, εννοώ από την κατανόηση εκ μέρους του καθενός ότι στα δύσκολα φαίνεται η βαθμίδα δημοκρατίας των ευρωπαϊκών κρατών, όταν καλούνται να αποδείξουν την πίστη τους (σιγά) στα ουμανιστικά ιδεώδη.
Καλό θα ήταν να πάψουμε να είμαστε ακραιφνείς ευρωπαϊστές και -ταυτόχρονα- Ελληνολοίδοροι γιατί ακόμη τάχα καπνίζουμε και πετάμε τα σκουπίδια μας στο σπίτι του γείτονα.
Στα μεγάλα τους θέλω, στην προσφορά τους προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο της οικουμένης. Αλλά εδώ έχουν ένα προβληματάκι ίσως επειδή γνωρίζουν ότι όλοι τους είναι υπεύθυνοι για τους πολέμους και τη φρίκη τους.
Ευρώπη υποκρίτρια και Ευρώπη των ελίτ. Αυτό θέλουμε; Καλά τα πανεπιστήμιά της, καλοί κι οι φίλοι μας, ναι, όμορφο και το αστικό περιβάλλον. Τι γίνεται, όμως, με την ψυχή των Ευρωπαίων ηγετών; Υπάρχει;
Μήπως δεν υπάρχει ψυχή παρά μόνο βούληση για εξουσία και (αναγκαστικά, όπως έχει εξωθήσει την κατάσταση η λατρεία στην ύλη και την αγορά) στην τυραννία, στον φασισμό; Τολμάμε να απαντήσουμε; Εχουμε τα κότσια;